सबैजना साथ भएर नारी प्रतिको पूर्वाग्रह तोड्ने र समानताको आवाज बलियो बनाउनकाे लागि आज नारी दिवस मनाइँदैछ । नेपालमा गणतन्त्र स्थापनापछि लागू भएको समानुपातिक समावेशी व्यवस्थाले प्रहरीमा महिला सहभागिता बढेको छ।
नेपाल प्रहरीकी (एसएसपी) दुर्गा सिंहले समानताको अधिकार घरबाटै सुरु हुने गाेरखापत्र अनलाइनसँगकाे कुराकानीमा बताउनुभयाे । उहाँले महिला कुनै पनि काम गर्न कम नरहेकाले समान अवसर दिनुपर्ने बताउनुहुन्छ । करिब २७ वर्षदेखि नेपाल प्रहरीमा रहेर सेवा गर्ने सौभाग्य पाउनुभएकी सिंहले प्रहरीको माथिल्लो पदमा पुग्ने महिलाको इतिहास बनाउन सफल हुनुभएको छ ।
नारी दिवसका अवसरमा उहाँले छोराछोरीमा भेदभाव गर्न नहुने बताउनुभयो । छोराछोरीमा भेदभाव हुँदा उनीहरूकाे विकास वृद्धिमा समस्या हुनुका साथै हिनताबोध हुने हुन्छ । ‘छोराछोरीबीचको खाडल पुर्ने काम आमाबुबाको हो, मानवअधिकार सबैका लागि समान छ ।,’ उहाँले भन्नुभयो ।
आठ हजारभनदा बढी महिला कर्मचारी
प्रहरीमा जनपद र प्राविधिक गरी जवानदेखि प्रहरी महानिरीक्षकसम्मको पदमा महिला पुगेका छन् । नेपाल प्रहरीको तथ्याङ्कअनुसार प्रहरी सङ्गठनमा ७५ हजार ४६३ जम्मा प्रहरीको जनसङ्ख्या छ । जसमध्ये ११ प्रतिशतभन्दा बढी महिला कर्मचारी अर्थात् आठ हजार ३३४ जना छन् । यो जनपद र प्राविधिक दुवैतर्फको सङ्ख्या हो ।
तथ्याङ्कअनुसार प्रहरीमा महिलाको स्थान प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षक एक, प्रहरी नायव महानिरीक्षक एक, प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक सात, प्रहरी उपरीक्षक आठ, प्रहरी नायव उपरीक्षक २८, प्रहरी निरीक्षक ११६, प्रहरी नायव निरीक्षक ३०३, प्रहरी सहायक निरीक्षक ५००, प्रहरी हवालदार ११ सय ७५, प्रहरी जवान ५६ सय ३०, प्रहरी कार्यलय सहयोगी ४८१, प्रप्रनि ४, प्रप्रसनि ३, प्रप्रज ७७ गरी जम्मा आठ हजार ३३४ जना रहेका छन् ।
पुरुषभन्दा कम छैनन् महिला
संसारमा पुरुषभन्दा कम छैनन्, महिला । जसको उदाहरण हो, एसएसपी दुर्गा सिंह । उहाँलाई सानैदेखि घरमा पढ्ने माहोल थियो । पढाई सकिन साथ उहाँ इन्सपेक्टर बन्ने अवसर प्राप्त भयो । विभिन्न बाधा अवरोध पार गर्दै सिंहले एसएसपीसम्मको यात्रा पूरा गर्न सफल हुनुभयो ।
सफल हुनका लागि परिवारको साथ, सहयोगको आवश्यक पर्छ । आफू यहाँसम्म आइपुग्न दुई छोरी, श्रीमान र सासुको ठूलो हात रहेको उहाँ बताउनुहुन्छ । उहाँका अनुसार पेशा जुनसुकै भए पनि महिला त्यसको रोल मोडेल हो । ‘कुनै पेशा खराब हुँदैन, क्यरियर कम फष्ट,’ एसएसपी सिंहले भन्नुभयो । अवसर पाए महिलाले जे पनि गर्न सक्ने सिंह बताउनुहुन्छ । ‘जुन पेशामा पनि सफलता पाउनका लागि संघर्ष त गर्नैपर्छ ।,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘समय खराब हुँदैमा अत्तिनु भने हुँदैन । समय अनुसार संघर्ष गर्नुपर्छ तर, हार मान्नु हुँदैन । नेपाली समाजमा अझै पनि महिला र पुरुषबीच गहिरो खाडल रहेको उहाँको भनाइ छ ।
उहाँका अनुसार महिला स्वतन्त्रताका लागि घरपरिवार विद्यालय र सरकारले सहयोग गर्नुपर्छ । सबैको साथ र सहयोगमा महिला स्वतन्त्र सम्भव छ । यसको लागि आमाबुबाले छोराछोरी दुबैमाथि विश्वास गर्नुपर्ने हुन्छ । सन्तान एउटै हो । छोरीको जीवनको निर्णय गर्ने अधिकार छोरीलाई नै दिनुपर्छ। अनि मात्रै महिला स्वतन्त्र भएको अनुभूति हुन्छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्